To περιβαλλοντικό αντίκτυπο μετράει την ζήτηση και την προσφορά που μπορεί να διαθέσει σε πόρους η φύση.

Όσο έχει  να κάνει με την ζήτηση, το περιβαλλοντικό αντίκτυπο υπολογίζει την διαθεσιμότητα που έχει ένας τόπος από πόρους που χρειάζεται ο πληθυσμός που μένει εκεί. Οι πόροι αυτοί, μπορούν να είναι φυσικοί πόροι όπως ξυλεία και καλλιέργειες αλλά και τεχνικοί όπως υποδομές. Επίσης πολύ σημαντικός παράγοντας είναι το κατά ποσό ευκολά μπορεί να απορροφήσει τα σκουπίδια που δημιουργεί.

Όσο αφορά τη ζήτηση, έχει να κάνει με την μέτρηση της απόδοσης αυτόν των φυσικών πόρων. Συνήθως στη ζήτηση μετράμε τις καλλιεργείς, τα δάση, της υδάτινες περιοχές που επιτρέπετε η αλιεία, τα κτήρια, τις εκπομπές ρύπων και τα βοσκοτόπια.

H σύγκριση γίνετε με την διαθεσιμότητα των φυσικών πόρων που ένα μέρος έχει. Με απλά λογία εάν ένα μέρος έχει ανάγκη για περισσότερους πόρους από όσους μπορεί να προσφέρει τότε μιλάμε ότι ο τόπος αυτός εμφανίζει οικολογικό υπόλοιπο.

Υπολογίζετε ότι πάνω από 90 χώρες έχουν οικολογικό υπόλοιπο. Βέβαια όπως όλες οι μετρήσεις μπορούν να χειραγωγηθούν έτσι και αυτό το μοντέλο δεν λέει πάντα την αλήθεια.

Για παράδειγμα η Βραζιλία έχει θετικό πρόσημο καθώς λόγο φυσικών πόρων που διαθέτει μπορεί να ισοσκελίσει και τις εκπομπές διοξείδιού το άνθρακά που εκπέμπει αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μια ‘’οικολογική χωρά’’ καθώς είναι από τους μεγαλύτερους καταστροφείς φυσικών πόρων παγκόσμιος απλά οι πόροι τους είναι τόσοι μεγάλοι που ακόμα δεν είναι μετρήσιμοι.

Γενικά εγώ είμαι κάθετος σε αυτά τα μοντέλα, όπως μπορείτε να δείτε και στα διάφορες ιστοσελίδες που φιλοξενούν τα αποτελέσματα του οικολογικού αντικτύπου σε χώρες, άμα δεν είσαι η Φιλανδία και ο Καναδάς θα είσαι με αρνητικό πρόσημο.

Αυτό το μοντέλο δεν έχει να κάνει τίποτα με την οικολογία και τις οικολογικές οργανώσεις. Απλά βρίσκει πόσους πόρους χεριάζετε ένας τόπος ώστε να έχει ισορροπία ως προς το περιβαλλοντικό του αντίκτυπο.

Όταν ένας προορισμός προσελκύει τουρίστες όσοι και εάν είναι αυτοί, κατά την γνώμη μου είναι σχεδόν αδύνατον να υπάρχει ισοσκελισμένος πόρων και εκπομπών.

Ο τουρισμος είναι από τους μεγαλύτερους λογούς ρύπανσης παγκόσμιος. Με πάνω από 1 δισεκατομμύρια τουρίστες το 2015 πλέον μπορούμε να αναλογιστούμε ότι ο τουρισμος μολύνει και πολύ μάλιστα. Αρκετοί κατηγορούν τους τουρίστες ότι συμβάλουν σε ένα τόπο να έχει οικολογικό υστέρημα αλλά φυσικά και αυτός ο τόπος θα είχε οικολογικό έλλειμα και χωρίς τουρίστες. Μπορεί  μάλιστα ο τουρίστας γενικά να έχει σαφώς μικρότερο οικολογικό αντίκτυπο 360 μέρες τον χρόνο και μόνο τις 5 που ταξιδεύει να το ξεπερνάει. Ένας κάτοικος ενός νησιού, προφανώς και θα έχει μεγαλύτερο οικολογικό αντίκτυπο από κάποιον που μένει σε μια ηπειρωτική περιοχή. Ο νησιώτης χεριάζετε πόλους από τους πόρους του να του πάνε με καράβι, ξοδεύει πολλά καύσιμα σε μετακινήσεις, είναι εκτεθειμένος σε ακραία καιρικά φαινόμενα και δαπανάει πόλους πόρους για την εξισορρόπηση θερμοκρασίας. Ο τουρίστας που έρχεται για 5 μέρες μένει σε ένα διαμέρισμα με οικολογική προσέγγιση και καλή μόνωση οπότε δεν έχει κλιματιστικό η θερμαντικά σώματα. Ανακυκλώνει και χρησιμοποιεί μέσα μαζικής μεταφοράς. Όπως καταλαβαίνετε το οικολογικό αντίκτυπο δεν είναι αυτό που φαίνεται.

Είχα διαβάσει ότι ο μονός τρόπος να είσαι τουρίστας και να μην έχεις περιβαλλοντικό αντίκτυπο είναι να ταξιδεύεις με τα ποδιά ή με ποδήλατο. Βέβαια ακόμα και αυτό να κάνει πρέπει να επιλέξει και διαμονή που να μην έχει τεράστιο αντίκτυπο. Τα μεγαλύτερα ξενοδοχεία πλέον προσφέρουν ανακυκλωμένα σαπούνια, προτείνουν να μην αλλάζουμε τις πετσέτες κάθε μέρα για να εξοικονομήσουν πόρους αλλά οι έρευνες έχουν δείξει ότι ο μεγαλύτερος παράγοντας είναι το φαγητό. Η προετοιμασία, συντήρηση και φυσικά τα απόβλητα από τα γεύματα στα ξενοδοχεία είναι ακόμα και τώρα ένα τεράστιων πρόβλημα. Θυμάμαι στην τάξη στο πανεπιστήμιο ότι ένας καθηγητής μας είχε δείξει ότι ένα παράδειγμα ότι ένας Βρεττανός έχει μεγαλύτερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο εάν πάει από την Βρετάνια στην Ισπανία 5 μέρες πάρα εάν πάει στην Κύπρο που είναι ακραία πιο μακριά 10 μέρες αλλά σε ξενοδοχείο χαμηλής εκπομπής ρύπων και σερβιρίσματος μόνο κρύου φαγητού.

Φυσικά όπως και σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχει και εδώ εκμετάλλευση και χρησιμοποίηση του μοντέλου απλά για μάρκετινγκ. Υπήρχε μια αεροπορική πριν λίγα χρονιά που υποτίθεται ότι θα φύτευε ένα δεντράκι για κάθε πελάτη της που θα πετούσε. Βέβαια υπολόγισαν ότι δεν θα είχαν κανένα απολυτός αποτέλεσμα. Το φύτεμα δέντρων μπορεί από μόνο του να αποτελέσει οικολογικό πρόβλημα και πρέπει να γίνετε από επιστήμονες και μεθοδικά καθώς είναι μια πολυσύνθετή και χρονοβόρα διαδικασία.

Υπάρχει για το παραπάνω ένας ορισμός που χρησιμοποιεί όταν το marketing έχει σαν σκοπό να παρουσιαστεί οικολογικά φιλικό αλλά στην ουσία δεν είναι. Ο ορισμός αυτός είναι το greenwash.

Τουρισμος σημαίνει μετακίνηση και η μετακίνηση ρυπαίνει ότι και εάν κάνουμε όσο και εάν προσπαθήσουμε. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχουμε μια ισορροπημένη καθημερινότητα ώστε στο τέλος ακόμα και εάν ρυπαίνουμε όταν ταξιδεύουμε το τελικό μας  οικολογικό αποτύπωμα θα είναι μικρό. Βέβαια ο τουρισμος είναι μια από τις βιομηχανίες που ρυπαίνουν ακόμα και ουτοπικά όλοι οι τουρίστες σταματούν να ρυπαίνουν τότε ακόμα θα έχουμε πρόβλημα. Είναι ένα καθολικό πρόβλημα που δεν έχει να κάνει με τον τουρισμό αλλά με την γενικότερη στάση μας.

Ο τουρισμος θα ρυπαίνει, ότι και εάν κάνουμε θα ρυπαίνει. Και στην νεολιθική εποχή να γυρίσουμε άμα επισκεφτούμε ένα άλλο τόπο θα είμαστε βάρος. Βέβαια προφανώς και υπάρχει μέλλον. Πλέον οι προορισμοί αναγκάζονται να γίνουν πιο οικολογικοί κάθε καθιστά πολύ καλό μάρκετινγκ. Οι αεροπορικές αλλάζουν τα αεροσκάφη τους ώστε να έχουν λιγότερους ρύπους, πλέον τα δάση προστατεύονται καθώς αποτελούν αξιοθέατα. Υπάρχουν πολλές χώρες που έχουν περισσότερα δάση από ότι είχαν στο παρελθόν, πλέον τα ζώα προστατεύονται γιατί αποτελούν αξιοθέατα. Η ανάγκη μας να ταξιδέψουμε και να μοιραστούμε με τους αύλους τις εμπειρίες μας αναγκάζουν τους προορισμούς να προστατέψουν τους φυσικούς τους πόρους. Όσο η οικολογία παράγει χρήματα και αποτελεί ένα από τα κριτήρια για να επισκεφτούμε ένα τόπο τότε θα συνεχίζει να θριαμβεύει.

Όσο υπάρχει ζήτηση για πιο πράσινους προορισμούς τόσο υπάρχει πρόσφορα για αυτούς. Βέβαια όλα πρέπει να γίνονται με μετρό. Όταν πάμε σε ένα μικρό νησί που έχει οικολογικό χαρακτήρα άμα δεν πάμε κολυμπώντας αλλά με κάτι καραβιά που καινέ την μισή Σαουδική Αραβία ανά χιλιόμετρο τότε ότι και να κάνουμε σε αυτό το νησί θα είμαστε ένα βάρος. Και φυσικά πολλές φορές ένα ελεύθερο κάμπινγκ δυνητικά μπορεί να ρυπαίνει πιο πολύ από ένα ξενοδοχείο που είναι χτισμένο με γνώμονα τις χαμηλές εκπομπές ρύπων. Οι τουαλέτες στα ξενοδοχεία δεν είναι ι νεοτερισμός και όσο και εάν δεν το πιστεύετε δεν ρυπαίνουν. Καταλήγουν σε βιολογικό καθαρισμό. Όταν κάνουμε ελευθέρα την ανάγκη μας στη φύση τότε πραγματικά δημιουργούμε πρόβλημα. Προφανώς και το ελεύθερο κάμπινγκ είναι υπέροχο αλλά δεν είναι η λύση ούτε μειώνει το αντίκτυπο μας. Η παρουσία μας και μόνο δημιουργεί πρόβλημα αλλά μπορεί και να είναι μέρος της λύσης. Οι μεγάλες εταιρίες δεν είναι δαίμονες και τα βουκολικά τοπικά προϊόντα δεν είναι άγγελοι. Το θέμα είναι να τους συμφέρει να είναι οικολογικοί και να συνεισφέρουν. Μόνο άμα το κάνουμε πιο συμφέρον θα γίνει. Άμα μια ναυτιλιακή βγάλει ένα καράβι με μειούμενες εκπομπές ρύπου και γίνει χαμός από πελάτες και ας είναι ακριβότερο τότε όλα τα καραβιά σε λίγα χρονιά θα γίνουν λιγότερα ρυπογόνα. Εάν μια ζυθοποιία προσφέρει μπύρα από σιτάρι που είναι καλλιεργημένο με τρόπο που δεν ρυπαίνει τους υδάτινους πόρους(δεν μιλάω για εντομοκτόνα και λιπάσματα καθώς δεν ξέρω οπότε δεν έχω γνώμη ) και γίνει ανάρπαστη τότε σε λίγο καιρό όλες οι μπύρες θα είναι έτσι φτιαγμένες. Για να νοιώσουμε λιγότερο ένοχοι φυσικά και είμαστε διατεθειμένη να πληρώσουμε παραπάνω και αυτό είναι ότι καλύτερο. Πρέπει να κάνουμε την οικολογία προϊόν, αν την κάνουμε να αποδίδει και να αξίζει ένας κολοσσός όντως να ασχοληθεί μαζί της. Εάν κάτι ξέρουν οι επιχειρήσεις είναι να βγάζουν λεφτά και εάν κάνουμε την προστασία του περιβάλλοντος προϊόν τότε θα επιτύχουμε κατά την γνώμη μου. Δεν έχει νόημα να σνομπάρουμε τους εταιρικούς κολοσσούς και να προσπαθούμε να τους μποϊκοτάρουμε αλλά το αντίθετο. Άμα τους δείξουμε ότι μπορούν να βγάλουν υπεράξια από την προθυμιά μας για πιο πράσινο μέλλον. Όσο και εάν ο μικροαγροτης ταΐζει την αγελάδα του με παρθένο γρασίδι και την πλένει κάθε μέρα με ροδόνερο και την κοιμίζει στο κρεβάτι του άμα ο προμηθευτής των διάσημων fast food δεν προσπαθήσει να μειώσει τους ρύπους τότε θα είναι σαν να προσπαθούμε να αδειάσουμε μια πισινά με ένα τρύπιο κουταλάκι.

Η απληστία μας θα είναι και η σωτήρια μας. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έγιναν συνώνυμο του κηρούς και του νεοπλουτισμού. Τα εναλλακτικά fast food ξεπηδούν από κάθε γωνιά. Όλα τα καινούργια κτήρια έχουν εγγυητικό χαμηλών ρύπων. Οι ηλεκτρικές συσκευές είναι πιο οικολογικές από ποτέ (και πιο ακριβές).Οπότε μην αγχώνεστε όσο η οικολογία παράγει λεφτά τότε το μέλλον μας θα είναι πιο πράσινο από όσο έλπιζαν και οι πιο ακραίοι οικολόγοι… και απολαύστε τις διακοπές σας.

Environmental Impact – Environmental footprint

The environmental impact counts the demand and supply that nature can make available.

Demand is the calculation of the availability of resources that the population of a specific area,  needs. These resources can be natural resources such as timber and crops but also artificial such as infrastructure. Also, a very important factor is the level by which it can absorb the garbage it creates.

As for the demand, it has to do with measuring the performance of natural resources. Usually, in demand, we measure crops, forests, water areas that you allow fishing, buildings, pollutants and pastures.

The comparison is made with the availability of natural resources that a place has. To make it simpler, if a place needs more resources than those that can offer, then we are talking that this place has an ecological debt.

It is estimated that more than 90 countries have an ecological debt. Of course, as all measurements can be manipulated, this model does not always tell the truth.

For example, Brazil has a positive indicator because its natural resources can balance its carbon dioxide emissions, but that does not mean it is an «ecological country» as it is one of the world’s largest natural resource destroyers, just their resources are so large that they are still not measurable.

Generally, I am against of these models, as you can see on the various websites hosting the effects of environmental impacts in countries, if you are not Finland and Canada then your results will be negative.

This model has nothing to do with ecology and ecological organizations. It just finds how much resources a site manages to balance with its environmental impact.

When a destination attracts tourists, in my opinion, it is almost impossible to have a balance of resources and emissions.

Tourism is one of the biggest causes of pollution worldwide. With more than 1 billion tourists in 2015, it is logical to assume that tourism is infecting and very much actually. Several tourists are accused of contributing to an ecological impact in a place but of course, this place would have an ecological debt even without tourists. In fact, it may be the case where a tourist generally has a much smaller ecological impact 360 days a year and only 5 days, when he travels he becoming a polluter. For example, a resident of an island will obviously have a greater ecological impact than someone who lives in a continental region. The islander needs resources to board to him, spends a lot of fuel on transport, is exposed to extreme weather and spends a lot of resources for temperature balancing. In the other side, let’s say that the tourist who comes for 5 days stays in an apartment with an ecological approach and good insulation so there is no air conditioner or heaters. He recycles and uses public transport. As you understand the ecological impact is not what it looks like.

I had read that the only way to be a tourist and not have an environmental impact is to travel by foot or by bicycle. Of course, even doing that, he must choose to stay in accommodation that does not have a huge impact. Many hotels now offer recycled soaps, suggest to their customers not to change towels every day to save resources but research has shown that the biggest environmental factor is food. Preparing, maintaining and, of course, manage the food waste from hotel meals is now a huge problem. I remember in a class at the university where a professor had shown us that an example where a British tourist has a bigger environmental impact if he goes from the UK to Spain 5 days than if he goes to Cyprus (that is much farther) for 10 days but in a low pollutant hotel that serves only cold food.

Of course, as in almost all cases, there is also exploitation and use of the model simply for marketing. There was an airline company a few years ago that supposed to plant a tree for each of her clients that flew. Of course, they calculated that they would not have absolutely no effect. Tree planting can in itself be an ecological problem and must be made by scientists and methodically as it is a complex and time-consuming process.

There is for the above a definition that uses when marketing is intended to be ecologically friendly, but it is not. This term is called greenwash.

Tourism means movement and movement pollutes, as much as we try. Of course, this does not mean that we can not have a balanced daily routine that in the end even if we pollute when we travel our final ecological footprint will still be small. Of course, tourism is one of the industries that pollute, even in a utopian scenario where all tourists stop polluting then we will still have a problem. It is a universal problem that has nothing to do with tourism but with our general attitude.

Tourism will pollute, whatever we are going to do, it will pollute. And in the Neolithic age to return, when we visit another place we will be polluted it. But obviously, there is a bright future. Now the destinations are forced to become more ecological because it consists a very good marketing. Nowadays aeroplanes change their aircrafts fleet to have fewer gas emissions, forests are protected as they are attractions. There are many countries that have more forests than they had in the past, now animals are protected because they are attractions. Our need to travel and share our experiences makes many destinations to protect their natural resources. As ecology generates money and is one of the criteria for visiting a place then it will continue to triumph.

As long as there is demand for greener destinations, there is a good deal for them. Of course, everything must be done in moderation. When we go to a small island that has an ecological character if we do not go there by swimming but with a boat that burns half Saudi Arabia per kilometre then whatever we do on this island we will create an environmental debt. And of course, many times free camping can potentially pollute more than a hotel that is built on low emissions policy. Toilets in hotels are not luxury, and even if you do not believe it they are not polluting. They end in biological purification. When we freely make our need in nature then we really create a problem. Obviously, free camping is great, but it’s not the solution and it is not reducing our impact.

Our presence alone creates the problem, but it can also be part of the solution. Big companies are not demons, and bucolic local products are not angels. The point is to make them more environmentally friendly and to contribute. Only when we make it worth then we can have results. If a shipping company lances a ship with low emissions and gets many customers even if it is more expensive then all ships in a few years all vessels will become less polluting. If a brewery offers a beer of wheat that is cultivated in a way that does not pollute water pores (I’m not talking about insecticides and fertilizers as I do not know anything about them) and becomes popular then in a while all beers will be made that way. In order for us to feel less guilty of course and we are willing to pay more and that’s the best part of the solution. We have to make ecology, a product and if we make it worth then all the big companies will really start dealing with it. If there is something business knows to do, is to make money and if we do environmental protection a product then we will achieve in my opinion. It makes no sense to hate big companies and try to boycott them but the opposite. If we show them they can make a fortune by offering us a greener future then we achieved our purpose. It doesn’t matter if a farmer feeds his cow with virgin grass and washing the animal with rose water every day and put the cow to sleep on his bed if the supplier of the famous fast food does not try to reduce the environmental impact, it will be like trying to empty a swimming pool with a  teaspoon that has a hole.

Our greed will be our salvation. Electric cars became synonymous with luxury. The ecological fast food alternatives start appearing in every corner. All new buildings have a low pollutant guarantee. Electric appliances are more ecological than ever before (and more expensive). So do not be stressed, as far ecology generates money, then our future will be even greener than the most extreme ecologists have hoped for … and enjoy your holidays.